Szkoła Podstawowa im. św. Kingi w Podstolicach

Przewodnicy zaprowadzili uczniów najpierw do komnat królewskich. Tam zobaczyliśmy sufity kasetonowe – niezwykłe drewniane sklepienia skrzynkowe, niekiedy złocone, zawierające malowidła i rzeźby (np. głowy krakowskich mieszczan) oraz fryzy – malowidła na ścianach, które często przedstawiały sceny z turniejów rycerskich. Podziwialiśmy komnaty barokowe (z XVII w.) zdobione kurdybanem, czyli dekoracyjną tapetą skórzaną, kabinety – duże, ozdobne skrzynie z maleńkimi szufladkami i licznymi schowkami na listy i kosztowności oraz arrasy – przepiękne tkane gobeliny ze złotą nitką, przedstawiające sceny biblijne lub mitologiczne. Bardzo zaciekawiła nas słynna rzeźbiona głowa ze stropu sali poselskiej, która według legendy miała skarcić króla Zygmunta Augusta za niesprawiedliwy wyrok. Gdy władca wydał krzywdzące orzeczenie, oskarżony zawołał do głów na suficie: „Głowy, osądźcie mnie!”. Wtedy jedna z nich zagrzmiała: „Królu Auguście, sądź sprawiedliwie!” i upomniany władca musiał zmienić swoją decyzję. Aby jednak zapobiec podobnym „interwencjom”, kazał rzeźbiarzowi dodać przepaskę na usta śmiałej głowy i na zawsze zabrać jej głos. Skarbiec królewski zadziwił nas ciekawymi przedmiotami, takimi jak np.: miniaturowy, misternie rzeźbiony ołtarzyk  z kości słoniowej, złote i srebrne kielichy sprzed 800 lat, biżuteria wykopana przez archeologów na wzgórzu wawelskim, pozłacana wykałaczka do zębów wraz z łyżeczką do uszu wieszana na szyi, 3 złote pierścienie króla (z 400, które miał), srebra stołowe i dekoracyjne tace przedstawiające skomplikowane sceny, pucharki do wina – w kształcie winogron, z orzechów kokosowych i perłowych muszli ślimaka morskiego, okręciki na przyprawy podkreślające ich egzotyczne pochodzenie, 7 – kilowy dzban ze srebra w kształcie orła z odkręcaną koroną, buciki koronacyjne króla Zygmunta Augusta, a nade wszystko Szczerbiec – miecz koronacyjny królów, według legendy wyszczerbiony przez Bolesława Chrobrego na bramach Kijowa, a w rzeczywistości użyty pierwszy raz do koronacji przez Władysława Łokietka. W Zbrojowni obejrzeliśmy drzewce, żeleźce, ogromne miecze dwuręczne, szable, koncerze, zbroje, rapiery, szpady, maski turniejowe, strzelby, siekańce, kusze, buławy, buzdygany, armaty, chorągwie itd. Wszyscy chcieli wiedzieć, dlaczego po bokach hełmów rycerskich są wycięte serduszka. Okazało się, że to po prostu praktyczne otwory na uszy. Zobaczyliśmy także pamiątki po Janie III Sobieskim – miecz i kapelusz z gołębicą wyszywaną perłami – dar od papieża za pokonanie pogańskich Turków. Dowiedzieliśmy się także, co oznacza powiedzenie „konia z rzędem temu, kto…”. Rząd na konia, czyli cały osprzęt, był niegdyś niezwykle drogi i często zdobiony drogimi kamieniami (np. turkusami, które miały bronić od złego). W apartamencie wielkorządcy krakowskiego zobaczyliśmy także skrzynie kasowe i dowiedzieliśmy się, skąd pochodzi powiedzenie „zamknąć na siedem spustów”, ponieważ mogliśmy obejrzeć zapadki skomplikowanego zamka strzegącego zawartości skrzyni. Widzieliśmy także skrzynię kasową ze spłaszczonym przodem, aby można było schować ją pod poduszkę i strzec jej nawet przez sen – stąd pochodzi powiedzenie „spać na pieniądzach”. Po zwiedzeniu Zamku poszliśmy także do Katedry Wawelskiej obejrzeć grobowce słynnych Polaków, a potem wspięliśmy się po stromych drewnianych schodkach do Dzwonu Zygmunta, którego serce bije tylko w chwilach najważniejszych dla naszego kraju. Pełni niezwykłych wrażeń wróciliśmy po południu do Podstolic. Wycieczkę zorganizowała pani Renata Szot, a opiekę nad uczniami sprawowały wychowawczynie pani Dominika Kędra i Joanna Tebień.

Tekst i foto: JT

Podstolice, listopad 2015